CARPOOLİNG

Kendi arabana binmekten daha iyi ne olabilir? Tabii ki başkasının arabasına binmek! Araba sürmekten daha iyi ne var? Araba sürmemek. Hem de istediğiniz yere giderek! Fransa'dan başlayıp bütün Avrupa'ya yayılan yeni bir sistem, otostopu bir 20. yüzyıl nostaljisine dönüştürüyor. Artık otostop internette önceden sözleşilip yapılıyor.

Paris'ten Berlin'e. 25 Şubat saat 14.00'te. Clio; sadece kendim kullanacağım. Üç kişilik yer mevcut. Sigara içen olur, peti olan olmaz.

Fransa'nın bütün kentlerinden Avrupa'nın bütün kentlerine doğru yolculuk yapmayı düşünenlerin aynen bu şekilde yazdığı tam 170 bin ilan www.covoiturage.com sitesinde başvuracak yoldaşları bekliyor. Siz sadece nereden, nereye ve ne zaman gitmek istediğinize karar verin. Sizinle aynı saatte, aynı yere giden ve benzin masrafından tasarruf edip yolculuğun yalnızlığını hafifletmek isteyen bir sürücü mutlaka bulunur. Üstelik bu sistem trafikteki otomobil sayısını azalttığı için çevre korumaya katkıda bulunuyor, trafikteki araç yükünü de azaltıyor. İsviçre Federal Çevre ve Ulaşım Bakanlığı'nın 2007'de ülkenin e-covoiturage'ını resmi olarak desteklemeye başlaması da bu yüzden.

Fransızların covoiturage dediği sistem Almanya'da mitfahren, İngiltere'de carpooling ismiyle hızla yaygınlaşıyor. Otomobil paylaşımının son 3-4 yıldaki hızlı tırmanışının ardında, kimilerine göre yükselen benzin fiyatları var, kimilerine göre hayatı felç eden ulaşım grevleri.

Carpooling aslında 21. yüzyılın otostopu. Henüz Türkçe bir karşılığı yok. Yolun kenarında durup geçen arabalara rastgele el-kol sallayacağınıza, arabasına bineceğiniz kişiyle önceden sözleşmeniz anlamına geliyor. Tabii ki masraflara ortak olmak kaydıyla. Bazı internet siteleri bu işe özel hesap makineleri oluşturmuş. Yolcu sayısını, gidilecek mesafeyi, aracın kilometrede yaktığı benzini giriyorsunuz, adambaşı ne kadar masraf düştüğünü hesaplıyor. Sürücü için de, yolcular için de kazan-kazan kuralları işliyor ama yüzlerce alternatif arasından en uygununu bulmak kendi işiniz. Öyle ya, evin kapısından alınmak istiyorsanız bulunduğunuz yere en yakın sürücüyü seçmelisiniz. Yolculuğun eziyete dönüşmemesi için sigara, müzik gibi kilit meseleleri de önceden halletmek gerek. Peki, otostop tamamen kalktı mı? Yoo, bir 20. yüzyıl nostaljisi olarak devam ediyor. Ama hálá tesadüfe inanan romantikler için!

DOĞU TİMOR'A YOLDAŞ ARIYORUM

Fransa'daki www.covoiturage.com ile İsviçre'deki www.carstops.org aynı şekilde çalışıyor. İster yolcu, ister sürücü olun: Verilerinizi giriyorsunuz, size uygunların listesini döküyor.İçlerinden kimle gideceğinizi siz seçiyorsunuz.

Buna mukabil İrlanda, İngiltere ve ABD'de hizmet veren www.liftshare.org'un sistemi biraz daha karışık. Önce bedelsiz üye olup talebinizi giriyorsunuz. Uygun bir partner çıkarsa, size elektronik postayla haber veriliyor. Ama aklınızda bulunsun, İngilizler gece yolculuğu sevmiyor. Nereden biliyorum? Yarın gece 03.20'de, benimle Doğu Timor'a hareket etmek isteyecek biri 4 gündür çıkmadı da ordan.

Almanya'da beş dilde hizmet veren www.drivetoday.de sitesi uygun bir yoldaş bulmanız için yüzde 65 şans vaat ediyor. Fakat burada aramalar ülkeler üzerinden. Slovenya ya da Danimarka'dan çıkıp Katar yahut Çin'e giden bir araba bile arayabilirsiniz.

Türkiye'de www.ilan.lookat.com gibi tatil arkadaşlığı ya da www.yolarkadaşım.net gibi işten eve, evden işe yoldaşlık ilanı veren siteler var. Ama carpooling hálá bakir bir alan olarak, girişimcilerini bekliyor.

İYİ YOLDAŞLIĞIN 10 KURALI

1. Rotanızı ve zamanlamasını iyi belirleyin. En kolay alınabileceğiniz veya buluşabileceğiniz noktayı seçin.

2. Eğer siz de otomobil sürecekseniz sürüş sorumluluklarını paylaşmak için adil bir program hazırlayın.

3. Masrafların nasıl paylaşılacağına ve ödemenin ne zaman yapılacağına dair bir anlaşmaya varın.

4. Dakik olun. Bir aksilik veya gecikme durumunda birinin diğerini ne kadar bekleyeceğini tayin edin.

5. Sigara serbest mi? Ne tür müzik dinlenecek, volümü ne olacak? Kurallarınızı ortaya koyun.

6. Yol arkadaşlığını seks, fuhuş gibi başka amaçlar için kullanmayın. Kullananları siteye ihbar edin.

7. Yola çıkacaklar arasında bir iletişim zinciri oluşturun. Her türlü aksiliği haber verin.

8. Dikkatli sürün ve aracı düzenli olarak kontrol edin. Aşırı hız, alkol ve tehlikeli manevralardan uzak durun.

9. Diğer yolcuların isteklerine saygı gösterin. Özellikle sabah yolculuklarında sessizlik tercih edenler olabilir.

10. Her türlü olasılığa karşı (hastalık, vs.) ikinci bir alternatifiniz olsun. Son dakika açıkta kalmayın.

EN POPÜLER SİTELER

www.car-pooling.com, www.covoiturage.com, www.auto-stop.com, www.carstops.org, www.ecotrajet.com, www.car-pool.co.uk, www.drivetoday.de, www.liftshare.org

Günde 2500 yolculuk

Fransa'nın en bilinen covoiturage sitelerinden www.covoiturage.fr üç yıl önce trende yer bulamayan Frederic Mazella adında bir genç tarafından kuruldu. Her yıl yüzde 120 büyüyor. Siteye günde 16 bin ilan geliyor, bu sayede 2500 ortak yolculuk gerçekleşiyor. Yolculukların yüzde 75'i tek kerelik, yüzde 25'i belli aralarla tekrarlanan yolculuklar. İlan veren sürücü ve yolcu oranı yarı yarıya eşit.

*alıntı..